* ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ...

¦æÃAiÀÄ NzÀÄUÀgÉÃ, ¨sÁgÀvÀ MAzÀÄ eÁåvÁåwÃvÀ gÁµÀÖç, E°è ºÀ®ªÁgÀÄ zsÀªÀÄð, eÁw, ¨sÁµÉUÀ¼À MAzÀÄ C¥ÀƪÀð ¸ÀAUÀªÀÄ«zÉ. DzÀÝjAzÀ¯Éà C£ÀåzÉòAiÀÄgÀAiÀÄ ¨sÁgÀvÀªÀ£ÀÄß Icradible India  J£ÀÄߪÀÅzÀÄ. EzÀÄ £ÀªÉÄä®èjUÀÆ ºÉªÉääAiÀÄ «µÀAiÀÄ C®èªÉÃ? ¨sÁgÀwÃAiÀÄgÀÄ ¨sÁUÀåªÀAvÀgÀ®èªÉÃ? E°è ºÀ®ªÁgÀÄ zsÀªÀÄðUÀ¼ÀAvÉ ºÀ®ªÁgÀÄ ¨sÁµÉUÀ¼À ¸ÀAUÀªÀÄ«zÉ. F CAPÀtzÀ°è CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀÄUÉ ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄwÛzÉÝãÉ. 

¨sÁvÀgÀzÀ°è JµÀÄÖ ¨sÁµÉUÀ½ªÉ? £ÀªÀÄä ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀr MlÄÖ 18 C¢üPÀÈvÀ ¨sÁµÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀªÀÄÆ¢¸À¯ÁVzÉ. 1961-71gÀ d£ÀUÀtwAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ  ¨sÁµÉ, G¥À¨sÁµÉUÀ¼É®èªÀ£ÀÄß ¸ÉÃj 1652 ¨sÁµÉUÀ½ªÉ JAzÀgÉ £ÀA§ÄwÛÃgÁ? 1992gÀ d£ÀUÀtwAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ 15 C¢üPÀÈvÀ ¨sÁqÉUÀºÀ¼ÉAzÀÄ ¯ÉPÀÌ ºÁPÀ¯ÁVvÀÄÛ. EzÉà ªÀµÀð F ¥ÀnÖUÉ PÉÆAPÀtÂ, ªÀÄtÂ¥ÀÄj ªÀÄvÀÄÛ £ÉÃ¥Á½ F ªÀÄÆgÀÄ ¨sÁµÉUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃjPÉÆAqÀªÀÅ. FUÀ ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ°è C¢üPÀÈvÀ ¨sÁµÉUÀ¼À ¸ÀASÉå 18.

¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¨sÁµÉUÀ¼À£ÀÄß DgÀÄ  UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÁV «AUÀr¹§ºÀÄzÀÄ.

G¥À ¤UÉÆæìÄqï,

D¹ÖçPï, ¸ÉÊ£ÉÆÃ-n¨ÉnPï,

zÁæ«qÀ,»AzÀÆ-DaiÀÄð ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ.

»AzÀÆ- DAiÀÄð ªÀÄÆ®zÀ ¨sÁµÉUÀ¼ÀÄ  DAiÀÄðjAzÀ ¨sÁgÀvÀPÀÌqÉ §AzÀªÀÅ. ¨sÁgÀvÀzÀ°è EzÉÆAzÀÄ §ÈºÀvÁÛzÀ  UÀÄA¥ÀÄ.

¨sÁgÀvÀzÀ d£ÀvÉAiÀÄ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ ±ÉÃPÀqÀ 74 EzÉà EzÉ. CªÀÅ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¨sÁµÉUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀ ©Ãj ¨É¼ÉzÀªÀÅ. F UÀÄA¦£À°è §gÀĪÀ ªÀĺÀvÀézÀ ¨sÁµÉUÀ¼ÉAzÀgÉ, ¥À²ÑªÀÄzÀ ¥ÀAeÁ© ¹A¢ü ¥ÀƪÀðzÀ ¥ÀAeÁ© »A¢ ©ºÁj gÁd¸Áܤ UÀÄ®gÁw ªÀÄgÁp C¸Áì«Ä §AUÁ½ MjAiÀiÁ ¥ÀºÁr PÁ²äÃj ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ.

       »A¢ CxÀªÁ »AzÀĸÁÛ¤ ¨sÁµÉ JgÀqÀÄ ªÀĺÀvÀézÀ ¨ÁµÉUÀ¼À£ÀÄß ¸Àȶ׹ªÉ. GzÀÄð ªÀÄvÀÄÛ »A¢ JgÀqÀÆ  ¨sÁµÉUÀ½UÉ vÀªÀÄäªÉà DzÀ ªÁåPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ ±À§Ý ¸ÀA¥ÀvÀÄÛUÀ¼ÀÆ EªÉ. CªÀÅUÀ¼À °¦UÀ¼À°è §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ½ªÉ. GzÀÄ𠧼À¸ÀĪÀ °¦ JAzÀgÉ ¥À¶ðAiÀÄ£ï CgÉéPï »A¢AiÀÄ°è §¼ÀPÉAiÀiÁUÀĪÀ °¦ JAzÀgÉ ¥À¶ðAiÀÄ£ï CgÉéPï. »A¢AiÀÄ°è §¼ÀPÉAiÀiÁUÀĪÀ °¦ JAzÀgÉ zÉêÀ£ÁUÀj EzÀgÀ°è «±ÉõÀªÁV ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¨sÁµÉUÀ¼À ¥ÀzÀUÀ½ªÉ.

       EAzÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ°è ¸ÀA¸ÀÌøvÀ DqÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ®è, DzÀgÀÆ CzÀÄ J®è ¨sÁµÉUÀ½UÉ ªÀiÁvÀȨÁµÉ. EqÉÆà DAiÀÄð£ï ¨sÁµÉUÀ½UÉ CzÀÄ DzsÁgÀ ¨sÁµÉ. ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ JAl£ÉAiÀÄ ¥ÀjZÉÑÃzÀzÀ°è ¸ÀA¸ÀÌøvÀPÉÌ C¢üPÀÈvÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ªÀÄ£ÀßuÉ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. ¸ÀA¸ÀÌøvÀªÀ£ÀÄß ¨sÁgÀvÀzÀ ±Á¹ÛçÃAiÀÄ ¨sÁµÉ JAzÀÄ ¥ÀjUÀt¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.

       zÀQët ¨sÁgÀvÀzÀ zÁæ«qÀ ¨sÁµÉUÀ½UÉ CªÀÅUÀ¼ÀzÉà EwºÁ¸À UÀÄA¥ÀÄUÀ½ªÉ. F ¨ÁµÉUÀ¼À£ÀÄß ¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ ±ÉÃPÀqÀ 25 d£À ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄvÁÛgÉ. F ¨ÁµÉUÀ¼À°è ¥ÀæªÀÄÄRªÁV ªÀÄÆgÀÄ UÀÄA¥ÀÄUÀ½UÉ;

1. §®Æa¸ÁÜ£À ªÀÄvÀÄÛ PÀÄgÀĨï£À°è ªÀiÁvÀ£ÀqÀĪÀ §æºÀÆ¬Ä ¨sÁµÉ.

2. PÀĬÄ, ¥Áfð PÀÆAiÀiÁ SÉÆAqÀ ºÀįÁ¤ PÉÆAzÁ UÉÆAr £Á¬Äè ¥Áfð EvÁå¢ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀ vÉ®ÄUÀÄ ªÀÄÆ®zÀ ¨sÁµÉUÀ¼ÀÄ(PÉÃA¢æAiÀÄ ¨sÁgÀvÀ)

3. vÀ«Ä¼ÀÄ PÀ£À£ÀqÀ ªÀÄ®AiÀiÁ½ vÀļÀÄ §qÀUÀ vÉÆÃqÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆqÀUÀÄ ¨sÁµÉUÀ¼ÀÄ zÀQët ¨sÁµÉUÀ¼ÀÄ.

      

         zÁæ«qÀ ¨sÁµÉUÀ¼À°è DAzsÀæ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀ vÉ®ÄUÀÄ CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ UÀÄA¥ÀÄ. vÀ«Ä¼ÀÄ£Ár£À°è ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀ vÀ«Ä¼ÀÄ zÁæ«qÀ UÀÄA¦£À°è CvÀåAvÀ ºÀ¼ÉAiÀÄzÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ ±ÀÄzÀÝ ¨sÁµÉ PÉÃgÀ¼ÀzÀ°è ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀ ªÀÄ®AiÀiÁ½ ¨sÁµÉ ¸ÀtÚ UÀÄA¥ÁzÀgÀÆ MAzÀÄ DzsÀĤPÀ ¨sÁµÉ. PÀ£ÁðlPÀzÀ PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉ ¸ÀévÀAvÀæªÁV ¨É¼ÉzÀ ¥ÀÄgÁvÀ£À zÁæ«qÀ ¨sÁµÉ. ¨sÁgÀvÀPÉÌ MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¨ÁµÉ CxÀªÁ J®ègÀÆ CxÀð ªÀiÁrPÉƼÀîªÀAvÀºÀ ¨sÁµÉ EgÀ°®è. C£ÉÃPÀ ªÀµÀðUÀ¼À PÁ® ¸ÀA¸ÀÌøvÀ MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¨sÁµÉAiÀiÁVvÀÄÛ. DzÀgÉ EzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå d£ÀgÀÄ ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀ ¨ÁµÉAiÀiÁUÀĪÀ §zÀ®Ä «zÁåªÀAvÀgÀ CxÀªÁ ¸ÀĸÀA¸ÀÌøvÀgÀ ¨sÁµÉAiÀiÁVvÀÄÛ. EzÀ£ÀÄß ªÉÊ¢Pï ¨sÁµÉAiÉÄAzÀÆ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. ©ænµÀgÀÄ ¨sÁgÀvÀPÉÌ §AzÀ £ÀAvÀgÀ DAUÀè ¨sÁµÉ DqÀ½vÀ ¨sÁµÉAiÀiÁV ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀiÁzÀåªÀĪÁV ¨É¼É¬ÄvÀÄ EzÀÆ ¸À»vÀ «zÁåªÀAvÀgÀ ¨ÁµÉAiÀiÁV H½¬ÄvÀÄ.

       ¨sÁgÀvÀzÀ°è ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 1652 ¨sÁµÉUÀ¼À°è 22 ¨sÁµÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀªÀgÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ ®PÀëªÀ£ÀÄß zÁlÄvÀÛzÉ.

¨sÁgÀvÀPÉÌ ¸ÁévÀAvÀæöå §AzÀ £ÀAvÀgÀ MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¨sÁµÉAiÀÄ ¥Àæ±Éß GzÀ⫹vÀÄ. F «µÀAiÀÄzÀ°è ¥Á°ðªÉÄÃAlÄ MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¤tðAiÀÄPÉÌ §gÀ®Ä C¸ÀªÀÄxÀðªÁ¬ÄvÀÄ. DzÀgÀÆ »A¢ AiÀÄ£ÀÄß gÁµÀÖç¨sÁµÉAiÀiÁV CAVÃPÀj¸À¯Á¬ÄvÀÄ. ¨sÁgÀvÀzÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÁAUÉæ¸ÀÄì ¨ÁµÁªÁgÀÄ ¥ÁæAvÀUÀ¼À gÀZÀ£ÉUÁV ¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄAr¹vÀÄ.

       EzÉ®èzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀĪÉAzÀgÉ, »A¢AiÀÄÄ ¨sÁgÀvÀzÀ PÉÃA¢æAiÀÄ zÉêÀ£ÁUÀj °¦AiÀÄ DqÀ½vÀ CxÀªÁ C¢üPÀÈvÀ ¨ÁµÉAiÀiÁV CAVÃPÀÈvÀªÁ¬ÄvÀÄ(C£ÀÄZÉÑÃzÀ 343) DAUÀè ¨sÁµÉUÉ gÁdQÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÁ£ÀƤ£À ¥ÀnÖ zÉÆgɬÄvÀÄ.(C£ÀÄZÉÑÃzÀ 345) 8£ÉAiÀÄ C£ÀÄZÉÑÃzÀzÀ°è ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀr EvÀgÀ ¨sÁµÉUÀ½UÉ ªÀiÁ£ÀåvÉ zÉÆgɬÄvÀÄ. ªÀÄÆ®vÀB F ªÀiÁ£ÀåvÉ ¥ÀqÉzÀ EvÀgÀ 14 ¨sÁµÉUÀ¼ÉAzÀgÉ

1. C¸Áì«Ä 2. §AUÁ½ 3. UÀÄdgÁw 4. »A¢ 5. PÀ£ÀßqÀ

6. PÁ²äÃj 7. ªÀÄ®AiÀiÁ½ 8. ªÀÄgÁp 9. MjAiÀiÁ 10. ¥ÀAeÁ©.

11. ¸ÀA¸ÀÌøvÀ 12. vÀ«Ä¼ÀÄ 13. vÉ®ÄUÀÄ 14. GzÀÄð

      

¹A¢üAiÀÄ£ÀÄß F ¥ÀnÖUÉ ¸ÉÃ¥ÀðqÉ ªÀiÁrzÁUÀ F ¸ÀASÉå 15 D¬ÄvÀÄ. EzÀPÁÌV 1962 gÀ°è ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ°è 25£ÉAiÀÄ wzÀÄÝ¥ÀrAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. 1997gÀ°è E£ÉÆßAzÀÄ wzÀÄÝ¥ÀrAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ PÉÆAPÀtÂ, ªÀÄtÂ¥ÀÄj ªÀÄvÀÄÛ £ÉÃ¥Á½ ¨sÁµÉUÀ¼ÀÄ F ¥ÀnÖUÉ ¸ÉÃjPÉÆAqÀªÀÅ.

C¸Áì«Ä : 13£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£À¢AzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀiÁzÀ C¸Áì«Ä ¨sÁµÉAiÀÄÄ MAzÀÄ »AzÀÆ DAiÀÄð ¨sÁµÉAiÀiÁVzÀÄÝ CzÀ£ÀÄß ±ÉÃPÀqÀ 57 d£ÀgÀÄ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄvÁÛgÉ. EzÀÄ C¸ÁìA gÁdåzÀ C¢üPÀÈvÀ(DqÀ½vÀ) ¨sÁµÉ.

      

§AUÁ½ : §AUÁ½ ¨sÁµÉAiÀÄÄ ¥À²äªÀÄ §AUÁ¼ÀzÀ ªÀĺÀvÀézÀ »AzÀÆ DAiÀÄð ¨sÁµÉAiÀiÁVzÀÄÝ EzÀ£ÀÄß ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀªÀgÀ ¸ÀASÉå ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 187 zÀ±À®PÀë DVzÉ. EzÀgÀ°è §ºÀÄ ¥Á®Ä d£ÀgÀÄ ¨ÁAUÁèzÉñÀ(¥ÀƪÀð¥ÁQ¸ÁÛ£À)zÀ°è ªÁ¹¸ÀĪÀAvÀªÀgÀÄ. F ¨ÁµÉ Qæ.±À 1000zÀ°è d¤¹vÀÄ. EzÉÆAzÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ «PÀ¹vÀ ¨sÁµÉ J£À߯ÁVzÉ.

UÀÄdgÁw : »AzÀÆ DAiÀÄ𠧼ÀUÀPÉÌ ¸ÉÃjzÀ UÀÄdgÁw ¨ÁµÉAiÀÄÄ UÀÄdgÁxï gÁdåzÀ DqÀ½vÀ ¨sÁµÉAiÀiÁVzÉ. EzÀÄ Qæ.¥ÀÆ 1200 gÀ°è ¸ÀévÀAvÀæ ¨sÁµÉAiÀiÁV ¨É¼É¬ÄvÀÄ. EzÀÆ ¸À»vÀ §ºÀ¼À vÀéjvÀUÀwAiÀÄ°è C©üªÀÈ¢ÝAiÀiÁzÀ ¨sÁµÉ.

»A¢  : »AzÀÆ DAiÀÄ𠧼ÀUÀPÉÌ ¸ÉÃjzÀ »A¢ CvÀåAvÀ §ÈºÀvÁÛzÀ ¨sÁµÉAiÀiÁVzÀÄÝ CzÀÄ PÉÃAzÀæ ¸ÀgÀPÁgÀzÀ DqÀ½vÀ ¨sÁµÉAiÀÄÆ DVzÉ. »A¢AiÀÄ°è d¤¹zÀ C£ÉÃPÀ G¥À¨sÁµÉUÀ¼À°è PÉ®ªÀÅ »ÃVªÉ; zÉêÀ£ÁUÀj °¦AiÀÄ°è §gÉAiÀÄ®àqÀĪÀ SÁ°¨sÉÆ°(zɺÀ° ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛgÀ ¨sÁgÀvÀ) ©æd¨ÁµÉ(§ÄAqÉð) DªÀr CxÀªÁ ¥ÀƪÀð ªÀiÁªÁðr(gÁd¸ÁÛ£À) ªÉÄÊy° ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉÆÃeï¥ÀÄj(©ºÁgï). DgÀÄ gÁdåUÀ¼À DqÀ½vÀ ¨sÁµÉAiÀiÁzÀ »A¢UÉ ºÉaÑ£À gÁdªÀÄAiÀiÁðzÉ EzÉ. EzÀjAzÁV CzÀÄ GvÀÛªÀÄ ¸Á»vÀå ¨sÁµÉAiÀiÁV ¨É¼ÉAiÀÄ®Æ ¸ÁzsÀåªÁVzÉ.

PÀ£ÀßqÀ : PÀ£ÁðlPÀzÀ C¢üPÀÈvÀ ¨sÁµÉAiÀiÁzÀ PÀ£ÀßqÀªÀÅ zÁæ«qÀ ¨sÁµÉUÀ¼À ¥ÀAUÀqÀPÉÌ ¸ÉÃjzÉ. EzÀ£ÀÄß ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀªÀgÀ ¸ÀASÉå ±ÉÃPÀqÀ 65. F ¨sÁµÉAiÀÄ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄÄ 9£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£À¢AzÀ DgÀA¨sÀªÁ¬ÄvÀÄ JAzÀÄ ºÉüÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ. ¸ÀévÀAvÀæªÁV ¨É¼ÉzÀ F ¨sÁµÉUÉ ¸ÀªÀÄÈzÀÝ ¸Á»wåPÀ EwºÁ¸À«zÉ.

PÁ²äÃj : »AzÀÆ DAiÀÄð UÀÄA¦UÉ ¸ÉÃjzÀ PÁ²äÃj ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß dªÀÄÄä ªÀÄvÀÄÛ PÁ²äÃgÀUÀ¼À ¨sÁµÉAiÉÄAzÀÄ vÀ¥ÁàV w½AiÀįÁUÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ ªÁ¸ÀÛªÀªÁV dªÀÄä ªÀÄvÀÄÛ PÁ²äÃgÀUÀ¼À DqÀ½vÀ-¨ÁµÉAiÉÄAzÀgÉ GzÀÄð. F gÁdåUÀ¼À°è PÁ²äÃj ¨sÁ¶PÀgÀ ¸ÀASÉå ±ÉÃPÀqÀ 55. PÁ²äÃj ¨sÁµÉUÉ Qæ.±À 1200gÀµÀÄÖ ºÀ¼ÉAiÀÄ EwºÁ¸À«zÉ EzÀ£ÀÆß ¸À»vÀ MAzÀÄ «PÀ¹vÀ ¨sÁµÉ JAzÀÄ ¥ÀjUÀt¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.

ªÀÄ®AiÀiÁ½ : zÁæ«qÀ PÀÄlÄA§PÉÌ ¸ÉÃjzÀ ªÀÄ®AiÀiÁ½ ¨sÁµÉAiÀÄÄ PÉÃgÀ¼ÀzÀ C¢üPÀÈvÀ ¨sÁµÉAiÀiÁVzÉ. Qæ.±À 10£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ°è d¤¹zÀ F ¨sÁµÉ PÀÆqÀ ¸ÀévÀAvÀæªÁV ¨É¼É¬ÄvÀÄ. EzÀÆ ¸À»vÀ CvÀåAvÀ C©üªÀÈ¢ÝAiÀiÁzÀ ¨sÁµÉUÀ¼À°è MAzÀÄ.

      

ªÀÄgÁp : ªÀĺÁgÁµÀÖçzÀ ªÀÄgÁp ¨ÁµÉPÀÆqÀ »AzÀÆ DAiÀÄ𠧼ÀUÀPÉÌ ¸ÉÃjzÀÄÝ. EzÀgÀ ¸Á»vÀå ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀiÁzÀzÀÄÝ 13£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ°è. EzÀ£ÀÄß MAzÀÄ DzsÀĤPÀ ¨sÁµÉAiÉÄAzÀÄ PÀgÉAiÀįÁUÀÄvÀÛzÉ.

MjAiÀiÁ : Mj¸Áì gÁdåzÀ D¨sÀµÉAiÀiÁzÀ MjAiÀiÁ ¸À»vÀ »AzÀÆ DAiÀÄð PÀÄlÄA§PÉÌ ¸ÉÃjzÀÄÝ. F ¨sÁ¶PÀgÀ ¸ÀASÉå ¸ÀĪÀiÁgÀÄ ±ÉÃPÀqÀ 87 DVzÉ. F ¨sÁµÉAiÀÄÄ 10£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£À¢AzÀ C©üêÀÈ¢ÝAiÀiÁ¬ÄvÀÄ JAzÀÄ ºÉüÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀ£ÀÆß ¸À»vÀ MAzÀÄ «PÀ¹vÀ DzsÀĤPÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¨sÁµÉ JAzÀÄ ¥ÀjUÀt¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.

¥ÀAeÁ© : ¥ÀAeÁ¨ï gÁdåzÀ ¥ÀAeÁ© ¨sÁµÉ PÀÆqÀ »AzÀÆ DAiÀÄð PÀÄlÄA§PÉÌ ¸ÉÃjzÀÄÝ. EzÀÆ ¸À»vÀ ¥ÀÄgÁvÀ£À ¨sÁµÉAiÀiÁVzÀÝgÀÆ CzÀPÉÌ ¸Á»wåPÀ  gÀÆ¥À zÉÆgÉwzÀÄÝ 15£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ°è ‘UÀÄgÀĪÀÄÄT’ ¦°AiÀÄ°è §gÉAiÀįÁUÀĪÀ F ¨sÁµÉAiÀÄÄ J¯Áè gÀAUÀUÀ¼À°è ¸ÁPÀµÀÄÖ C©üªÀÈ¢ÝAiÀiÁVzÉ.

¸ÀA¸ÀÌøvÀ : ¨sÁgÀvÀ ±Á¹ÛçÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀÄgÁvÀ£À ¨sÁµÉAiÀiÁzÀ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ J®èPÀÆÌ ºÀ¼ÉAiÀÄzÀÄ. ¸ÀĪÀiÁgÀÄ Qæ.¥ÀÆ 2000 zÀ°è gÀavÀªÁzÀ IÄUÉéÃzÀzÀ ¨sÁµÉ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ ¥ÀƪÀðzÀ ªÉÊ¢PÀ ¸ÀA¸ÀÌøvÀzÀ PÁ¯ÁªÀ¢ü ¸ÀĪÀiÁgÀÄ Qæ.¥ÀÆ 2000-300 JAzÀÄ ºÉüÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.

¹A¢üà : ¹A¢üà ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀªÀgÀ ¸ÀASÉå ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 19 zÀ±À®PÀë DVzÀÄÝ EzÀÆ PÀÆqÀ »AzÀÆ-DAiÀÄ𠧼ÀUÀPÉÌ ¸ÉÃjzÉ. EzÀgÀ°è 51/2 zÀ±À®PÀë d£ÀgÀÄ ¥ÁQ¸ÁÛ£ÀzÀ ¹Azsï ¥ÁæAvÀåzÀ°è ªÁ¹¸ÀÄvÁÛgÉ. »AzÀÆ DAiÀÄð ªÀÄvÀÄÛ CgÉéPï ®PÀëtUÀ¼ÉgÀqÀÆ EzÀgÀ°è ¸ÉÃjªÉ. ¥ÁQ¸ÁÛ£ÀzÀ°è EzÀgÀ °¦ ¥Á¹ð CgÉéPï DVzÉ. ¨sÁgÀvÀzÀ°è CzÀgÀ °¦ zÉêÀ£ÁUÀj DVzÉ. ¸Á»wåPÀªÁVAiÀÄÆ EzÉÆAzÀÄ EAzÀÄ «PÀ¹vÀ ¨sÁµÉAiÀiÁVzÉ.

vÀ«Ä¼ÀÄ : CvÀåAvÀ ºÀ¼ÉAiÀÄ ¨sÁµÉAiÀiÁzÀ vÀ«Ä¼ÀÄ vÀ«Ä¼ÀÄ£Ár£À gÁdå ¨sÁµÉAiÀiÁVzÉ. EzÀgÀ EwºÁ¸À Qæ.¥ÀÆ AiÀÄÄUÀPÉÌ ¸ÉÃjzÉ. EzÀgÀ °¦AiÀÄ ®PÀëtUÀ¼À°è ¸ÀA¸ÀÌøvÀ CxÀªÁ zÉêÀ£ÁUÀj E®è. EzÀgÀ ¨sÁ¶PÀgÀ ¸ÀASÉå ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 94 zÀ±À®PÀëªÁVzÉ. F ¨sÁµÉAiÀÄ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ vÀéjvÀUÀwAiÀÄzÀÄ. ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 94 zÀ±À®PÀë d£À ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀ F ¨ÁµÉ PÀÆqÀ vÀéjvÀUÀwAiÀÄ°è ¥ÀæUÀw ºÉÆAzÀÄwÛzÉ.

vÉ®ÄUÀÄ : zÁæ«qÀ ¨sÁµÉUÀ¼À¯Éè®è ºÉaÑ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ°è ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀ vÉ®ÄUÀÄ DAzsÀæ¥ÀæzÉñÀzÀ gÁdå¨sÁµÉAiÀiÁVzÉ. EzÀPÉÌ Qæ.±À 7£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀµÀÄÖ ¥ÀÄgÁvÀ£À EwºÁ¸À«zÉ. DzÀgÉ EzÀPÉÌ ¸Á»vÀåzÀ gÀÆ¥À zÉÆgÉvÀzÀÄÝ 11£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ £ÀAvÀgÀªÉÃ.

GzÀÄð : dªÀÄÄä ªÀÄvÀÄÛ PÁ²äÃgÀzÀ gÁdå ¨sÁµÉAiÀiÁzÀ GzÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀªÀgÀ ¸ÀASÉå 18 zÀ±À®PÀëªÁVzÉ(1918 d£ÀUÀtw) zɺÀ°AiÀÄ ¸ÀįÁÛ£ÀzÀ ¨sÁµÉAiÀiÁzÀ d¨Á£ï-J-GzÀÄð ªÀÄÄC¯Áè. EzÀgÀ ªÀÄÆ®¨sÁµÉ »A¢ ªÀÄvÀÄÛ GzÀÄð ¨sÁµÉUÀ¼ÀÄ Rj¨sÉÆð ¨ÁµÉ¬ÄAzÀ¯Éà GvÀàwÛAiÀiÁVgÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ £ÀA§ÄvÁÛgÉ. ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 13£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£À¢AzÀ Rj¨ÉÆð ¨ÁµÉAiÀÄÄ zɺÀ°AiÀÄ ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ°£À ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è DqÀĨsÁµÉAiÀiÁVvÀÄÛ.

16£É ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ°è ©æÃnõÀgÀÄ DqÀ½vÀªÀ£ÀÄß vÀªÀÄä PÉÊUÉwÛPÉÆAqÁUÀ zɺÀ°AiÀÄ ¸ÀįÁÛ£ÀgÀ DqÀ½vÀ ªÀÄÄPÁÛAiÀĪÁ¬ÄvÀÄ. ¸Àgï ¸ÀAiÀÄåzï CºÀªÀÄzïSÁ£ï GzÀÄð ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀgÀÄfÓêÀ£ÀUÉƽ¹ ¨sÁgÀvÀzÀ°è CzÀ£ÀÄß ªÀÄĹèêÀÄgÀ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÁßV ªÀiÁrzÀ£ÀÄ. DzsÀĤPÀ GzÀÄð ¨sÁµÉ »ÃUÉ d£À£ÀªÁ¬ÄvÀÄ. GzÀÄð ¨sÁµÉAiÀÄ °¦ ¥À²ðAiÀÄ£ï CgÉéPï DVzÀÝgÀÆ gÉÆêÀÄ£ï °¦AiÀÄ®Æè §gÉAiÀįÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ C£ÀÄZÉÑÃzÀ 343 ¥ÀæPÁgÀ DAUÀè ¨sÁµÉUÉ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DqÀ½vÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ªÀÄAiÀiÁðzÉ zÉÆgÉwzÉ. 1965 £ÀAvÀgÀ »A¢ ¨sÁµÉUÉ F ¸ÁÜ£À zÉÆgÉwzÉ.

       DzÁUÀÆå DAUÀè ¨sÁµÉ ¨sÁgÀvÀzÀ®° DqÀ½vÀ ¨sÁµÉAiÀiÁVAiÉÄà ªÀÄÄAzÀĪÀgÉ¢zÉ. ±Á¯Á PÁ¯ÉÃdÄUÀ¼À°è EzÀ£ÀÄß «±ÉõÀ JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ¨sÁµÉAiÀiÁV ¨ÉÆâü¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ CAvÀgï gÁdåUÀ¼À ¨sÁµÉAiÀÄÆ DVzÉ.

MnÖ£À°è §ºÀÄ ¨sÁµÉ §®èªÀgÀÄ J¯Éè®Æè ¸À®ÄèªÀgÀÄ JA§AvÉ, £ÁªÀÅ £ÀªÀÄä ªÀiÁvÀȨsÁµÉAiÀÄ£ÀÄß, ªÀiÁvÀÈ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ£ÀÄß ¦æw¸ÀĪÀÅzÀgÉÆA¢UÉ C£Àå ¨sÁµÉUÀ¼À£ÀÄß UËgÀ«¸À¨ÉÃPÀÄ. DAiÀiÁ gÁdåzÀ ¨sÁµÉ, ¸ÀA¸ÀÌøw §zÀ¯ÁUÀ§ºÀÄzÀÄ DzÀgÉ ªÀiÁ£ÀªÀgÁzÀ £ÁªÉ®ègÀÆ MAzÉÃ, ¨sÁµÁ ¨ÉÃzsÀªÀ£ÀÄß vÉÆÃgÀĪÀ ªÀÄÄ£Àß £ÁªÀÅ ªÉÆzÀ®Ä ¨sÁgÀwÃAiÀÄgÀÄ J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÀÄß ªÀÄgÉAiÀĨÁgÀzÀÄ. £ÀªÀÄä zÉñÀªÀ£ÀÄß eÁåvÁåwÃvÀ gÁµÀÖç J£Àß®Ä PÁgÀtªÉà zÉñÀzÀ°è£À §ºÀÄ §UÉAiÀÄ ¨sÁµÉUÀ¼ÀÄ, ¸ÀA¸ÀÌøwUÀ¼ÀÄ.  C£Àå ¨sÁµÉUÀ¼À£ÀÄß £ÁªÀÅ PÀ°wzÉÝà ¤dªÁzÀgÉ zÉñÀzÀ°è£À £Á£Á ¸ÀA¸ÀÌøwUÀ¼À£ÀÄß w½zÀÄPÉƼÀÀÄzÀÄ. EzÀgÉÆA¢UÉ £ÀªÀÄä ¸ÁªÀiÁ£Àå eÁÕ£À PÀÆqÀ ºÉZÁÑUÀĪÀÅzÀgÀ°è AiÀiÁªÀ ¸ÀA±ÀAiÀĪÀÇ E®è.

-²æÃPÁAvï.J¸ï.JZï